پایش آزاد در عمل(۱۸)/ شمس‌الدینی تشریح کرد؛
همکاری صنعت با دانشگاه در «طرح پایش» چگونه است؟ | لزوم تغییر فرهنگ پایان‌نامه‌نویسی در دانشجویان
نیازمند دستورالعملی هستیم که مالکیت معنوی آثار نظام پایش مشخص شودمجری برنامه علمی «مسکن، آینده و محیط شهری» دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس اظهار کرد: برای پذیرش پژوهش دانشجویان، صنعت باید از ابتدا همراه با آنان باشد که این مهم نیازمند ایجاد ساختار است.
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ طرح پایش آزاد (پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی) بعد از رونمایی در سال ۹۷ با هدف توسعه پایدار تحقیق و توسعه به‌منظور شناسایی و رفع چالش‌های کشور، ابتدا کار خود را با ۹ برنامه علمی آغاز کرد و در ادامه تعداد برنامه‌های علمی این طرح به ۴۰ برنامه و بیشتر ارتقا یافت.
در مدت اجرای آزمایشی طرح پایش آزاد، ۱۱۲ استاد، ۱۵۵ دانشجو و ۱۷۴ پژوهشگر به سامانه پژوهشیار مراجعه و موضوعات خود را انتخاب کردند. این در حالی است که صنعتگران و متخصصان در حوزه‌های مختلف کاری می‌توانستند در کنار استادان دانشگاه به‌عنوان استاد مشاور به دانشجویان و پژوهشگران کمک کنند.
دانشجویان و پژوهشگران هم می‌توانند با مراجعه به سامانه پژوهشیار از بین هزاران عنوان موضوع تحقیقاتی در حوزه‌های مختلف که در قالب چندهزار برنامه پژوهشی ارائه می‌شود، موضوع پایان‌نامه خود را انتخاب کنند. از طرفی به گفته مسئولان دانشگاه، این سامانه به سامانه ایران‌داک نیز متصل شده است.
بیشتر بخوانید:
عملیات نجات دریاچه ارومیه؛ راهبردها و راهکارها
استخراج و تدوین ۵ چالش در «برنامه علمی پسته»
۷۳ پروژه از نظام موضوعات برنامه علمی ذوب آهن اخذ شد
پیاده‌سازی زندگی هوشمند در دانشگاه‌ها؛ ایده‌ای به نفع دولت در پروژه‌های شهری و صنعتی
میزبانی «سامانه پژوهشیار» از سردار دل‌ها
واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی هر استان در ادامه اجرای طرح پایش با همکاری دبیرخانه برنامه علمی دانشگاه موضوعات محوری خود را برای طرح پایش آزاد مشخص کردند به‌عنوان مثال یزد در منسوجات، تبریز در کفش و چرم و دریاچه ارومیه، گیلان در گردشگری، کرج در فلزات کمیاب و گرانبها و ... به عنوان پیشگام مطرح شدند؛ اما دانشگاه آزاد اسلامی استان‌های سراسر کشور در طرح پایش ملزم هستند برنامه علمی خود را براساس مزیت‌محوری، تعداد هیئت علمی و سایر ظرفیت‌های موجود در هر استان آماده کرده و با تشکیل شورای راهبری در شناسایی و رفع چالش‌های کشور کمک کنند.
خبرنگار خبرگزاری آنا به‌منظور تعرف و تشریح جزئیاتی از اجرای طرح پایش، همکاری صنعت با دانشگاه و دانشجو در طرح پایش با علی شمس‌الدینی عضو هیئت علمی در دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس و مجری برنامه علمی «مسکن، آینده و محیط شهری» این استان گفت‌وگو کرده است که در ادامه می‌خوانیم.
آنا: نظام پایش آزاد چیست؟
برای پذیرش پژوهش دانشجویان توسط صنعت و یا سازمان‌های دولتی، باید صنعت و سازمان از ابتدا همراه با پژوهش دانشجویان باشد و این امر نیازمند ساختار است.شمس‌الدینی: طرح پایش آزاد خلاصه «پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی» است که هدف آن تبدیل چالش‌های کلان کشور به زمینه‌های پژوهشی است تا استاد و دانشجو بتوانند بر اساس آن موضوع پایان‌نامه و یا رساله خود را تعریف کنند.
آنا: اجرای ابتدایی طرح پایش از نظر شما چگونه بود؟
شمس‌الدینی: ابتدا در استان تهران به هر واحد دانشگاه آزاد اسلامی مأموریت اجرای یک برنامه علمی داده شد. این مأموریت‌ها بر اساس علاقه‌مندی، موقعیت جغرافیایی، تعداد دانشجو و عضو هیئت‌علمی هر واحد دانشگاهی در نظر گرفته شد. درنهایت با بازدیدها و جمع‌بندی اطلاعات برای هر واحد دانشگاهی این برنامه‌های علمی به‌عنوان محور اصلی فعالیت پژوهشی واحدها مشخص شد.
اکنون نظام پایش آزاد دارای حدود ۴۰ برنامه علمی است که بیش از ۲۰ برنامه علمی در سامانه پژوهشیار بارگذاری شده است. به‌طور مثال به دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس برنامه‌های «فناوری سامانه‌های مخابراتی و الکترونیکی»، «مسکن، آینده و محیط شهری» و «بهره‌وری در صنایع شیمیایی و پلیمری» سپرده شده است که زیر نظر دبیرخانه استانی برنامه علمی فعالیت دارند.
آنا: آیا در طرح پایش آزاد بستر ورود صنعت به دانشگاه ایجاد شده است؟
شمس‌الدینی: دعوت از صنعت و جامعه برای ورود به دانشگاه یکی از ملزومات است که باید انجام شود. در همین راستا افرادی که دارای مدرک فوق‌لیسانس و یا دکتری بوده و در صنعت و جامعه مشغول به کار هستند، اجازه دارند با عنوان «مشاور مهارتی» مشاور پایان‌نامه‌های دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شوند. این مشاور که خود در صنعت مشغول است، می‌تواند با تبدیل زبان صنعت به زبان دانشگاه کمک کند.
مشاوران می‌توانند از دانشگاه‌های سراسر کشور و صنعت و جامعه باشند. تاکنون این امکان وجود نداشت و مشاوران پایان‌نامه‌های دانشجویان باید از اعضای هیئت علمی دانشگاه می‌بودند که در نظام پایش آزاد این موضوع تغییر کرد.
آنا: فایده نظام پایش آزاد برای دانشگاه آزاد اسلامی چیست؟
شمس‌الدینی: یکی از کارکردهای نظام پایش آزاد برای دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد شبکه انسانی و شناخت فعالیت‌های آنها در دانشگاه است. تا سال آینده حدود ۱۰۰ هزار عنوان پایان‌نامه/ رساله به سامانه نظام پایش آزاد وارد می‌شود. با اجرای این طرح می‌دانیم که به‌طور مثال چند نفر در دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه سامانه‌های مخابراتی و الکترونیکی کار علمی کرده‌اند و دقیقاً چه‌کاری و با چه کیفیتی انجام‌شده است، مثلاً فردی در این حوزه کار علمی بسیار خوبی انجام داده است، اکنون به‌راحتی با یک جستجو ساده می‌توان در سامانه نظام پایش آزاد متوجه این موضوع شد.
شناخت شبکه انسانی برای دانشگاه ارزشمند است، به‌طور مثال زمانی که دانشگاه یک پروژه را بر عهده می‌گیرد، می‌داند تاکنون چه‌کارهایی با چه میزان کیفیتی و در کجا در حوزه مدنظر انجام داده است.
آنا: درصورتی‌که طرح پایش با موفقیت انجام و پایان‌نامه دانشجویان منجر به حل یکی از چالش‌های کشور شود، چه ضمانتی برای همکاری صنعت با دانشگاه و دانشجو وجود دارد؟
شمس‌الدینی: برای پذیرش پژوهش دانشجویان توسط صنعت و یا سازمان‌های دولتی، باید صنعت و سازمان از ابتدا همراه با پژوهش دانشجویان باشد و این امر نیازمند ساختار است.
سه کار مهم تاکنون در طرح پایش انجام‌شده است، کار مهم نخست بسترسازی شبکه‌ای است؛ به این معنی که تمام فرآیندهای موردنیاز در سامانه دیده شود. دومین کار مهمی که صورت گرفته، تشکیل و شناخت شبکه انسانی توسط سامانه است؛ به این معنا که افراد در سراسر کشور می‌توانند نظام موضوعات برنامه علمی را که استخراج‌شده ببینند و در جریان باشند، امروز این بسترسازی صورت گرفته است و افراد در اقصی نقاط کشور می‌توانند از فرآیند برنامه علمی هر استان مطلع شوند و در سامانه نظام پایش به فعالیت بپردازند.
سومین کار مهم در طرح پایش این است که دانشگاه به سراغ صنعت و جامعه برود و از مشکلات آن آگاه شود. تجربه نشان می‌دهد که معمولاً مشکلات صنعت به زبان دانشگاه مطرح نمی‌شود، در این سال‌ها کارهای زیادی برای برقراری ارتباط میان صنعت و دانشگاه از جمله راه‌اندازی دفتر مدیریت ارتباط با صنعت در دانشگاه‌ها صورت گرفته است؛ اما ارتباط دانشگاه و صنعت به علت تفاوت زبان دانشگاه با صنعت و جامعه به‌درستی شکل نگرفته است، از همین رو نیاز به یک الگو برای تبدیل زبان صنعت و جامعه به زبان دانشگاه است که نام این الگو در دانشگاه آزاد اسلامی «نظام موضوعات» است.
آنا: درصورتی‌که پایان‌نامه‌ها در نظام پایش آزاد منجر به درآمدزایی شود، درآمد حاصل چگونه تقسیم می‌شود؟
شمس‌الدینی: برای پاسخ به این سؤال باید ابتدا یک تا دو دوره پایان‌نامه وارد سامانه نظام پایش آزاد شود و درصورتی‌که چالشی از کشور برطرف شد، نسبت به مالکیت معنوی آثار تصمیم‌گیری شود. اگر با ۱۰ پایان‌نامه یکی از چالش‌های صنعت پاسخ داده و منجر به درآمدزایی شد؛ قطعاً مانند یک کار گروهی، سهم هر یک از صاحبان این ۱۰ پایان‌نامه پرداخت می‌شود.
نیازمند یک آیین‌نامه یا دستورالعملی هستیم که مالکیت معنوی آثار موجود در نظام پایش مشخص شود که از آن چه کسی خواهد بود.
باید فرهنگ پایان‌نامه‌نویسی را بین دانشجویان تغییر دهیم که در این راستا طرح پایش همین کار را انجام می‌دهد.آنا: دانشجویان دیگر دانشگاه‌ها نیز امکان حضور در طرح نظام پایش دانشگاه آزاد اسلامی را دارند؟
شمس‌الدینی: اگر دانشجویان علاقه‌مند باشند و تفاهم‌نامه میان دانشگاه‌ها منعقد شود؛ ورود دانشجویان و اعضای هیئت علمی دیگر دانشگاه‌ها به سامانه پایش آزاد دانشگاه فرآیند آسانی دارد.
آمادگی این موضوع را داریم که دانشگاه‌ها را به‌راحتی به سامانه نظام پایش آزاد وارد کنیم؛ اما این مورد منوط به تفاهم میان آن دانشگاه با دانشگاه آزاد اسلامی است.
آنا: یکی از مشکلات آموزش عالی، پایان‌نامه‌های آماده‌ای است که اقبال زیادی نیز از سوی دانشجویان دارد؛ اما در طرح پایش دانشجو باید به‌طور جدی روی پایان‌نامه‌اش کار کند، دانشگاه آزاد اسلامی برای ایجاد انگیزه دانشجویان چه تمهیداتی اندیشیده است؟
شمس‌الدینی: شاید ساده‌ترین جواب به این پرسش، ایجاد بسته‌های تشویقی برای دانشجویان باشد که قطعاً این کار را انجام می‌دهیم؛ اما تصور این است که به‌تدریج باید فرهنگ پایان‌نامه‌نویسی را بین دانشجویان تغییر دهیم که طرح پایش نیز این کار را انجام می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
«پایش آزاد» پنجه در پنجه «حاشیه‌نشینی»
شناسایی ۳ هزار چالش در برنامه علمی «مدیریت حوزه آبخیز دریاچه ارومیه»
سردار دل‌ها از طرح «پایش آزاد» چقدر سهم دارد؟
شناسایی و تدوین ۴ چالش در برنامه علمی «سیل و بازسازی پس از آن»
دانشگاه آزاد اسلامی ۱۰۴ هزار دانشجوی ارشد دارد و در بدبینانه‌ترین حالت اگر فقط انگیزه نگارش پایان‌نامه را بین ۱۰ درصد جمعیت دانشجویی ایجاد کنیم، جمعیتی بالغ بر ۱۰ هزار نفر می‌شود؛ البته تغییر فرهنگ پایان‌نامه‌نویسی میان دانشجویان کار چندان آسانی نیست؛ اما قطعا باید چنین کاری انجام شود و حتی اگر با بیشترین خطا نیز این کار را انجام دهیم، باز موفق خواهیم بود و نمی‌توان این مسئله را کتمان کرد.
آنا: در مورد طرح پایش آزاد مستقر در دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس توضیح دهید.
شمس‌الدینی: در استان فارس سه برنامه علمی «فناوری سامانه‌های مخابراتی و الکترونیکی»، «مسکن، آینده و محیط شهری» و «بهره‌وری در صنایع شیمیایی و پلیمری» فعال است.
نخستین چالش برنامه علمی فناوری سامانه‌های مخابراتی و الکترونیکی با محور موضوع اینترنت اشیا در سایت پژوهشیار بارگذاری شده است. برنامه علمی مسکن، آینده و محیط شهری هم با برگزاری جلسات ارزیابی متعدد با سازمان‌های مختلف مانند شهرداری صدرا، شهرداری شیراز، امور عشایر فارس و .... تفاهم‌نامه منعقد کرده که در قالب نظام موضوعات و برنامه علمی دانشجویان و استادان بتوانند از عنوان‌های پژوهشی برای انعقاد طرح و پایان‌نامه استفاده کنند. این برنامه مجوز چاپ نشریه علمی با عنوان «برنامه» را کسب کرده که بتواند تحقیقات مرتبط را نیز پوشش دهد.
برنامه صنایع شیمیایی و پلیمری و سامانه‌های مخابراتی استان فارس نیز با ارزیابی‌های متعدد در حال هماهنگی و بستن تفاهم‌نامه با صنایع به‌منظور استفاده از ظرفیت‌های علمی و پژوهشی این استان است.
انتهای پیام/۴۱۱۷/۴۰۶۲/
انتهای پیام/
